Rok Caritas

Banki Żywności gromadzą rocznie setki ton artykułów

Caritas Diecezji Warszawsko-Praskiej

Setki ton artykułów spożywczych gromadzą rocznie Banki Żywności, by przekazać je na potrzeby najuboższych w Polsce.

Warszawa, 05.11.2002

Setki ton artykułów spożywczych gromadzą rocznie Banki Żywności, by przekazać je na potrzeby najuboższych w Polsce. Z pomocy Banków, istniejących jako Fundacja, korzysta w samej tylko Warszawie ponad 200 organizacji pozarządowych, m.in.: domów dziecka, świetlic, noclegowni i jadłodajni, a także Caritas i Monar. Pierwsze banki żywności powstały w 1967r w USA. W ostatnią sobotę i niedzielę listopada Banki organizują ogólnopolską zbiórkę żywności w supermarketach.

W tym samym czasie Banki zrzeszone w Europejskiej Federacji Banków Żywności przeprowadzą taką zbiórkę na terenie kilku państw Europy Zachodniej: Francji, Włoch, Wielkiej Brytanii, Irlandii, Hiszpanii, Portugalii, Grecji i Belgii. W supermarketach rozstawione będą kosze, do których klienci będą wrzucać zakupione artykuły spożywcze, najlepiej o długim terminie przydatności. Dzięki takim zbiórkom udaje się zebrać tysiące ton żywności dla ubogich.

W Polsce akcja staje się coraz popularniejsza. Z roku na rok zwiększa się ilość zebranych produktów: od 35 ton w 1997 roku po 175 ton w 2001. Żywność trafia do domów dziecka, domów samotnej matki, noclegowni, jadłodajni, i świetlic środowiskowych. Odbiorcami darów są także placówki Caritas i Monaru.

Działalność Banków nie kończy się na świątecznej zbiórce. Przez cały rok gromadzą one żywność od producentów, hurtowni, firm, piekarni i małych sklepów, a także od supermarketów, choć te ostatnie współpracują z nimi niechętnie. - Na zachodzie Europy, np. we Francji, 80 proc. świeżej żywności Banki otrzymują właśnie z supermarketów. W Polsce otrzymujemy od nich zaledwie od 2 do 5 proc. artykułów żywnościowych - powiedział KAI Marcin Wojtas prezes Fundacji Bank Żywności SOS w Warszawie. Zarządy supermarketów utrzymują, że mają małe marże i żywność się u nich nie marnuje. - Najwięcej darów otrzymujemy z hurtowni, u producentów, na giełdach i w małych sklepach. W ubiegłym roku zebraliśmy i przekazaliśmy 916 ton żywności o łącznej wartości 3,6 mln zł - wylicza Wojtas.

W podobny sposób artykuły spożywcze samodzielnie uzyskują organizacje, które są klientami Banków Żywności. - Caritas znają właściwie wszyscy i hurtownie czy firmy same zgłaszają się do nas z propozycjami dostarczenia żywności - powiedział ks. Krzysztof Ukleja dyrektor Caritas warszawsko-praskiej. Mimo to Caritas planuje stworzyć własny Bank Żywności w Legionowie. Jest to o tyle ważne, że Banki stwarzają zaplecze dla zbieranej żywności: magazyny, transport i pracowników, co pozwala właściwie wykorzystywać i rozprowadzać uzyskane produkty. Nad stworzeniem takiego zaplecza będzie także pracował Monar. - Nie jest sztuką samo zbieranie żywności, ale jej mądre rozdzielenie. Nie możemy brać produktów spożywczych i zmarnować je z powodu złej organizacji - powiedziała Jolanta Łazuga-Koczurowska odpowiedzialna za Monar w Warszawie. - Potrzebne są magazyny, chłodnie, samochody i przede wszystkim lista potrzebujących. Tego wszystkiego Monarowi brakuje. Dlatego także idea zbierania jedzenia z barów szybkiej obsługi czy restauracji, którą postulował Marek Kotański, nie sprawdza się w praktyce. - Nie chodzi o same opory ze strony fast foodów, związanych z sanitarnymi wymogami, my sami nie mamy jeszcze gdzie zbierać tej żywności ani jak ją przewozić - stwierdziła Łazuga-Koczurowska. Również Banki Żywności nie chcą angażować się w zbieranie niewykorzystanej w barach żywności, która jest po prostu wyrzucana. - To produkty już poddane obróbce, smażone czy gotowane, nie wiemy w jakich były przechowywane warunkach ani czy nie zaszkodzą tym, którzy je spożyją - powiedział Marcin Wojtas.

Pierwsze banki żywności powstały w 1967r w Stanach Zjednoczonych Ameryki. Twórcom tych banków przyświecała idea racjonalnego wykorzystania wyprodukowanej żywności oraz przekazania nadwyżek ludziom jej potrzebującym. W ciągu trzydziestu lat we wszystkich stanach Ameryki Północnej powstało 190 banków żywności, udzielających pomocy milionom Amerykanów będących w potrzebie. Na początku lat osiemdziesiątych doświadczenia amerykańskie znalazły swoich naśladowców we Francji. Dzisiaj jest ich już ponad 70. Idea ta szybko rozprzestrzeniła się na kraje Europy Zachodniej, gdzie aktualnie funkcjonuje około 140 banków żywności. Z czasem krajowe federacje powołały do życia Europejską Federację Banków Żywności, w skład której wchodzą banki żywności z: Francji, Belgii, Wielkiej Brytanii, Irlandii, Hiszpanii, Portugalii, Włoch, Grecji, Czech, Łotwy, Ukrainy i Polski.

W Polsce pierwsze Banki Żywności powstały w 1993 roku z inicjatywy Jacka Kuronia. Do dzisiaj powstało ich 25, 16 spośród nich należy do Federacji Polskich Banków Żywności.